W ramach Centrum Badawczego Inicjatywy Trójmorza przy ISP PAN grupa polskich naukowców i ekspertów osobiście mogła uczestniczyć w tym wydarzeniu.
Poniżej przedstawiamy krótkie podsumowanie najważniejszych ustaleń szczytu:
Do 3SI dołączyła Grecja poszerzając tym samym liczbę państw uczestniczących w Inicjatywie Trójmorza do 13. Ateny sygnalizowały zainteresowanie Inicjatywą Trójmorza od dłuższego czasu podkreślając przede wszystkim szczególną potrzebę rozbudowy infrastruktury na linii północ-południe w Europie Środkowej. Wpisuje się to także w założenia sztandarowego projektu 3SI, jakim jest Via Carpatia, która docelowo ma się kończyć w greckim porcie Saloniki. Interesująca wydaje się również zapowiedź Kancelarii Premiera Rumunii o zamiarze podpisania porozumienia pomiędzy Inicjatywą Trójmorza a Republiką Grecji dotycząca udziału Grecji w 3SI.
Utworzono nowy status dla państw spoza Inicjatywy Trójmorza. Ukraina już rok temu otrzymała specjalny status „partnera uczestniczącego”. W deklaracji bukaresztańskiej Ukraina, a także co warto podkreślić Mołdawia, zostały określone „stowarzyszonymi państwami uczestniczącymi w Inicjatywie Trójmorza”. Oba państwa mają zostać w większym stopniu włączane w budowę infrastruktury transportowej i energetycznej. Mają otrzymać również większe wsparcie w procesie integracji europejskiej.
Powstało Stowarzyszenie Rozwoju Biznesu Trójmorza z Inicjatywy Polski, Rumuni, Bułgarii, Estonii i Litwy. Docelowo jego zadaniem ma być wsparcie inwestorów i przedsiębiorców z państw uczestniczących w Inicjatywie Trójmorza m.in. przed instytucjami unijnymi. Z tego powodu jego siedziba została ulokowana w Brukseli.
Kolejny szczyt Inicjatywy Trójmorza ma odbyć się w 2024 roku na Litwie, a w 2025 roku organizować będą go Węgry. Dotychczas oba państwa nie organizowały szczytu 3Si. Taka zapowiedź ta jest pewnym novum, bo wg dotychczasowej formuły ogłaszano gospodarza szczytu tylko z jednorocznym wyprzedzeniem.
Dla osób szczególnie zainteresowanych postanowieniami wrześniowego szczytu polecamy teksty:
- M. Gołębiowska, Ł. Lewkowicz, Inicjatywa Trójmorza po szczycie w Bukareszcie: południowe rozszerzenie i brak dalszej instytucjonalizacji
- J. Wilczek, Postanowienia ósmego szczytu Inicjatywy Trójmorza w Bukareszcie
- Ł. Ogrodnik, Szczyt Trójmorza ponownie w Bukareszcie