My, Prezydenci i przedstawiciele wysokiego szczebla 12 państw uczestniczących w Inicjatywie Trójmorza (3SI) – Austrii, Bułgarii, Chorwacji, Czech, Estonii, Węgier, Łotwy, Litwy, Rzeczpospolitej Polskiej, Rumunii, Słowacji i Słowenii – po spotkaniu w Rydze w dniach 20-21 czerwca 2022 r. z okazji Szczytu i Forum Biznesu Trójmorza, którego gospodarzem była Łotwa;
- potwierdzając nasze stałe niezachwiane zaangażowanie w Inicjatywę Trójmorza i wyrażając zadowolenie z osiągnięć, które miały miejsce począwszy od szczytów w Dubrowniku (2016), Warszawie (2017), Bukareszcie (2018), Lublanie (2019), Tallinie (2020) i Sofii (2021), które położyły solidny grunt pod ścisłą współpracę regionalną i wzmocnienie Inicjatywy;
- zaniepokojeni obecną niezwykle niestabilną sytuacją geopolityczną i gospodarczą oraz światowym bezpieczeństwem spowodowanym niesprowokowaną i nieuzasadnioną agresją wojskową Rosji na Ukrainę, która narusza prawo międzynarodowe i zasady Karty Narodów Zjednoczonych oraz podważa bezpieczeństwo i stabilność w Europie i na świecie;
- zdecydowanie potępiając rosyjską agresję na Ukrainę i wzywając Rosję do natychmiastowego zaprzestania masowych ataków na ludność cywilną i infrastrukturę cywilną oraz do natychmiastowego i bezwarunkowego wycofania wszystkich oddziałów i sprzętu wojskowego z całego terytorium Ukrainy w jej granicach uznanych przez społeczność międzynarodową;
- podkreślając, że w obecnym kontekście geopolitycznym utrwalona współpraca przy realizacji projektów strategicznych ma istotne efekty mnożnikowe, przyczyniając się do rozwoju gospodarczego, a także do strategicznej odporności regionu;
- podkreślając rosnące znaczenie połączeń Unii Europejskiej (UE) na linii północ-południe, gdzie Inicjatywa Trójmorza ma do odegrania ważną rolę we wzmacnianiu odpornych sieci i spójności Europy;
- przypominając podstawowe filary i cele Inicjatywy Trójmorza: wzmocnienie rozwoju gospodarczego; wzmocnienie spójności UE, w tym poprzez modernizację infrastruktury w regionie; wzbogacenie więzi transatlantyckich; oraz zapewnienie, że Inicjatywa Trójmorza spełnia potrzeby społeczeństwa w zakresie lepszej łączności między państwami uczestniczącymi w projektach łączności Inicjatywy Trójmorza;
- uznając rolę Inicjatywy Trójmorza w ramach szerszych europejskich i globalnych wysiłków krajów demokratycznych zmierzających do napędzania inwestycji rynkowych opartych na wartościach w łączność w regionie, tym samym podkreślamy znaczenie synergii z instrumentami finansowymi UE i wzmocnienia inicjatyw, takich jak Global Gateway, a także inicjatyw G7 i innych podobnie myślących partnerów;
- uznając znaczenie zaangażowania politycznego na wysokim szczeblu dla pomyślnej realizacji głównych celów Inicjatywy Trójmorza w pełnej spójności z istniejącymi strategiami UE;
- podkreślając, że wzmocnienie bezpieczeństwa energetycznego oraz dywersyfikacja tras i źródeł dostaw w całym regionie, wraz z przyspieszeniem wdrażania odnawialnych źródeł energii oraz dalszą poprawą efektywności energetycznej i sprawiedliwą transformacją sektora energetycznego na rzecz neutralności klimatycznej, to nasze nadrzędne priorytety;
- świadomi krytycznej roli sektora prywatnego i instytucji finansowych w zapewnieniu ukierunkowanych i zrównoważonych inwestycji w projekty infrastrukturalne Inicjatywy Trójmorza;
niniejszym oświadczamy, co następuje:
- Z zadowoleniem witamy strategicznych partnerów Inicjatywy Trójmorza: Stany Zjednoczone, Niemcy i Komisję Europejską biorących udział na wysokim szczeblu w Szczycie Trójmorza i Forum Biznesu w Rydze; oraz wsparcie Japonii, Wielkiej Brytanii, instytucji międzynarodowych, publicznych i prywatnych oraz przedsiębiorstw z regionu Inicjatywy Trójmorza i nie tylko dla Inicjatywy Trójmorza.
- Wyrażamy nasz najgłębszy szacunek dla oporu i odwagi Ukrainy, jej armii i jej mieszkańców podczas trwającej wyniszczającej i niesprawiedliwej wojny rozpoczętej przez Rosję.
- Witamy Ukrainę jako gościa specjalnego tegorocznego Szczytu Inicjatywy Trójmorza oraz partnera Inicjatywy Trójmorza, który od dziś rozpoczyna proces uczestnictwa w Inicjatywie Trójmorza. Wierzymy, że Inicjatywa Trójmorza może być platformą wspierającą odbudowę Ukrainy. Podtrzymujemy gotowość zaangażowania Ukrainy w realizację regionalnych projektów infrastrukturalnych Inicjatywy Trójmorza. Popieramy ambicje Ukrainy związane z przystąpieniem do UE.
- Mamy świadomość, że Inicjatywa Trójmorza może przyczynić się do polityki UE skierowanej na Bałkany Zachodnie, wspierając w ten sposób wysiłki na rzecz zbliżenia tego regionu do UE, w tym poprzez inwestycje we wzajemne połączenia, rozbudowę korytarzy energetycznych, transportowych, cyfrowych i telekomunikacyjnych w UE oraz przyspieszenie zielonej transformacji. Z zadowoleniem przyjmujemy również wnioski o członkostwo Mołdawii i Gruzji w UE.
- Dążymy do wzmocnienia Inicjatywy Trójmorza jako platformy współpracy mającej na celu wzmocnienie spójności i konwergencji w ramach UE, przy jednoczesnym rozwijaniu jej strategicznego wymiaru transatlantyckiego i podkreślamy, że aktywne zaangażowanie Niemiec przyczynia się do tych celów.
- Jesteśmy przekonani, że obecność gospodarcza Stanów Zjednoczonych w regionie Inicjatywy Trójmorza przyczyni się do wzmocnienia więzi transatlantyckich i zapewni dodatkowy katalizator wzbogaconego partnerstwa transatlantyckiego.
- Zachęcamy rządy krajów regionu Inicjatywy Trójmorza do koordynowania wdrażania ich krajowych planów naprawczych mających na celu zwiększenie bezpieczeństwa dostaw energii i ich dywersyfikację, łączność infrastruktury i zrównoważony rozwój.
- Będziemy kontynuować nasze wspólne wysiłki, aby potwierdzić, że Inicjatywa Trójmorza jest cennym narzędziem promowania zasad dobrego zarządzania, zielonej gospodarki oraz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju, przyczyniając się w ten sposób do rozwoju UE.
- Pozostajemy otwarci na rozszerzenie współpracy o nowych partnerów regionalnych i globalnych, z którymi podzielamy te same wartości demokratyczne, cele o orientacji europejskiej i transatlantyckiej oraz wspólne interesy.
- Jesteśmy przekonani, że rozwijając połączenia infrastrukturalne i usługi cyfrowe między naszymi krajami, w centrum naszej uwagi powinny znaleźć się inwestycje w cyberbezpieczeństwo i korzystanie z zaufanych rozwiązań. Wierzymy, że przyjmując taką postawę, zwiększymy nasze bezpieczeństwo, lepiej wykorzystamy nasz potencjał i wypromujemy nasz region jako zaufanego partnera i dostawcę sprawdzonych rozwiązań z zakresu cyberbezpieczeństwa i telekomunikacji.
- Potwierdzamy nasze dalsze wysiłki na rzecz skupienia się na nauce, edukacji, technologii i innowacjach w trzech filarach Inicjatywy Trójmorza.
- Cieszymy się, że Forum Biznesu Inicjatywy Trójmorza w Rydze skupia się na osiągnięciu większej elastyczności i zrównoważonej łączności w całym regionie oraz wniesieniu wkładu w rozwój zrównoważonego transportu, energetyki i przemysłu cyfrowego.
- Uznajemy konieczność publicznej dyskusji w celu podniesienia świadomości na temat Inicjatywy Trójmorza i lepszego zrozumienia oczekiwań społeczeństwa obywatelskiego w zakresie lepszej łączności. Jesteśmy zadowoleni z organizacji pierwszego Forum Społeczeństwa Obywatelskiego Inicjatywy Trójmorza, które odbyło się 21 maja w Rydze i przyjmujemy do wiadomości jego zalecenia. Popieramy propozycję regularnego organizowania w przyszłości Forum Społeczeństwa Obywatelskiego Inicjatywy Trójmorza.
- Jesteśmy zadowoleni z organizacji drugiego Forum Parlamentarnego Inicjatywy Trójmorza w dniach 20-21 czerwca 2022 r.
- Uznajemy organizację spotkania izb handlowych krajów Inicjatywy Trójmorza w Rydze w dniu 20 czerwca 2022 r. i zachęcamy do nawiązywania kontaktów między izbami handlowymi, a także innymi stowarzyszeniami biznesowymi.
- Uznajemy potrzebę wzmocnionej współpracy między rządami Inicjatywy Trójmorza w celu praktycznej realizacji priorytetowych projektów, jesteśmy zadowoleni ze wspólnego spotkania Szerpów z krajów Inicjatywy Trójmorza i krajowych koordynatorów organizowanego przez Łotwę i zachęcamy do dalszego rozwijania rządowej współpracy z Inicjatywą Trójmorza.
- Z przyjemnością zauważamy, że inwestorzy przeznaczyli około 1 miliarda euro na Fundusz Inwestycyjny Inicjatywy Trójmorza. Zachęcamy zainteresowane rządy, banki rozwoju, międzynarodowe instytucje finansowe oraz inwestorów prywatnych, podzielających ogólne cele Inicjatywy, do inwestowania w Fundusz Inwestycyjny Inicjatywy Trójmorza.
- Jesteśmy zadowoleni z finansowania przez Stany Zjednoczone Funduszu Inwestycyjnego Inicjatywy Trójmorza oraz ich stałego silnego poparcia dla Inicjatywy Trójmorza, ponieważ stosunki transatlantyckie gwarantują nasz wspólny dobrobyt i bezpieczeństwo.
- Przyjmujemy do wiadomości, że Fundusz Inwestycyjny Inicjatywy Trójmorza kontynuuje alokację inwestycji w projekty infrastrukturalne w krajach Inicjatywy Trójmorza.
- Jesteśmy zadowoleni z regularnej aktualizacji interaktywnego raportu z postępów projektów Trójmorza, uruchomioną po szczycie Inicjatywy Trójmorza w Słowenii. Raport Postępu Projektów 2022 stanowi przejrzystą platformę i wyróżnia 91 projektów priorytetowych Inicjatywy Trójmorza.
- Jesteśmy zadowoleni ze zobowiązania Rumunii do zorganizowania kolejnego Szczytu i Forum Biznesu Trójmorza w 2023 r.
Tłumaczenie: Barbara Komorowska na zlecenie ISP PAN
